บาบ๋าภูเก็ต ตัวตนที่แตกต่าง(1)
ความเป็นลูกผสมระหว่างชายชาวฮกเกี้ยนและสตรีพื้นเมืองภูเก็ตก่อกำเนิดเป็น “บาบ๋า” หรือลูกหลานทั้งชายหญิง ซึ่งแตกต่างจากวัฒนธรรมคำเรียกของชาวช่องแคบมลายูประเทศอื่นอยู่บ้างที่ใช้คำว่าว่า “บาบ๋า” เรียกเฉพาะลูกหลานผู้ชาย ส่วนคำว่า “ย่าหยา” หมายถึงลูกหลานผู้หญิง แต่โดยรวมแล้วส่วนผสมของทั้งสองวัฒนธรรมก็ได้สร้างวัฒนธรรมใหม่ที่เรียกว่า “เพอรานากัน” (Peranakan) อันเป็นคำเรียกวัฒนธรรมร่วมของคนกลุ่มนี้ในแถบคาบสมุทรไม่เฉพาะแต่ในประเทศไทยเท่านั้น
และหากกลับมาไล่เรียงถึงต้นกำเนิดบาบ๋าของไทยนั้น บรรพบุรุษทางฝ่ายหญิงที่เป็นชาวพื้นเมืองนั้นนอกจากรับเอาวัฒนธรรมแบบผสมผสานจากอินเดีย มาเลเซีย อินโดนีเซีย ยังมีพื้นฐานดั้งเดิมของชาวเลอยู่ในวิถีด้วย เห็นได้จากอาหารการกินที่มีเครื่องเทศผสมอยู่ในอาหารทั้งเครื่องแกงมากมาย แต่เมื่อสตรีท้องถิ่นได้แต่งงานกับหนุ่มจีนฮกเกี้ยนแล้วเมนูอาหารของฝ่ายชายก็กลายเป็นส่วนหนึ่งของครอบครัวไปด้วย
อาหารการกินของบาบ๋าภูเก็ตในทุกวันนี้มีทั้งความเป็นจีนและท้องถิ่น ไม่ว่าจะเป็น ติ่มซำ โรตีแกง ขนมจีนแกงใต้ (ทานพร้อมห่อหมกหรือทอดมันปลา) ที่ชาวภูเก็ตที่นิยมรับประทานเป็นอาหารเช้า นอกจากนี้ยังมีหมี่หุ้นกระดูกหมู (เส้นหมี่ขาวผัดซีอิ๊วทานคู่กับซุปกระดูกหมู) หมี่สะปำ (ผัดหมี่ฮกเกี้ยน) โลบะ (เครื่องในหมูต้มพะโล้) โอวต้าว (มีลักษณะคล้ายหอยทอดผสมขนมผักกาด) โดยใช้หอยติบซึ่งคือหอยนางรมตัวเล็กอยู่ตามโขดหินรอบเกาะภูเก็ต ชาวภูเก็ตนิยมรับประทานโอต้าวและโลบะเป็นอาหารว่าง
อาหารจานเส้นที่ยกตัวอย่างไปนั้นก็มีถึง 3 รายการด้วยกัน หากไม่นับเส้นขนมจีนที่มีต้นกำเนิดจากชาวมอญแล้ว เส้นหมี่หุ้นและเส้นหมี่ฮกเกี้ยนนั้นก็เป็นตัวอย่างที่แสดงเห็นได้อย่างชัดเจนถึงอิทธิพลของวัฒนธรรมจีนฮกเกี้ยนในภูเก็ตซึ่งอาจปรากฏในท้องที่อื่นๆที่มีวัฒนธรรมเพอรานากันเช่นกัน แต่หากเราจำเพาะเจาะจงลงไปถึงรายการอาหารเช้าที่มีทั้งจีนและพื้นเมือง ความเป็นเอกลักษณ์ในรสชาติเช่น แกงใต้ที่ชาวภูเก็ตรับประทานกับขนมจีนนั้นจัดว่ามีรสชาติแตกต่างเพราะไม่จัดจ้านเช่นจังหวัดอื่นๆ นอกจากนี้มีวัตถุดิบที่หาได้แค่ภูเก็ตอย่างหอยติบนั้นก็อาจกล่าวได้ว่าอัตลักษณ์ความเป็นเพอรานากันของชาวภูเก็ตมีทั้งความเหมือนและต่างจากเพอรานากันที่อื่นอย่างน่าสนใจยิ่ง
เอกสารอ้างอิง
http://phuketgastronomy.com/index.php?option=com_content&view=article&id=16:phuket-local-taste&catid=10:food